Tworzenie prezentacji w OpenOffice cz. 2.

W poprzedniej części zostały omówione powszechnie stosowane funkcje Impress. W niniejszym tekście chciałbym omówić tworzenie prezentacji na przykładzie, zwracając uwagę na różne narzędzia dodatkowe. Proponuję zacząć od szczegółowego omówienia edycji pojedynczego slajdu, co ma na celu odpowiednie przyswojenie technicznej obróbki wstawianych do prezentacji treści. W następnych częściach poradnika zajmiemy się tworzeniem multimedialnej prezentacji, aby poznać także sposoby na w pełni interaktywną prezentację, której nie powstydziłby się niejeden profesjonalista.

1. Spróbujmy stworzyć prosty slajd, którego zadaniem będzie np. ukazanie naszego drzewa genealogicznego. W tym celu posłużymy się omówionym już paskiem narzędziowym, który znajduje się na dole strony.

2. W pierwszej kolejności tworzymy nagłówek/tytuł slajdu. Na marginesie dodam, że zamierzam opisać samodzielne tworzenie wszystkich elementów, bez korzystania z gotowych schematów. Wracając do nagłówka, wybieramy z dolnego paska narzędziowego opcję tekst (nie można nie znaleźć - przycisk w kształcie litery „T”), klikamy w dowolnym miejscu obszaru roboczego i rozpoczynamy wpisywanie tekstu. Treść nie ma teraz znaczenia. Następnie, używając opcji zaznacz (także z dolnego paska), zaznaczamy obszar tekstowy i z górnego menu Format wybieramy opcję linia. Za jej pomocą możemy stworzyć obramowanie dla pola tekstowego. Możemy, aczkolwiek nie musimy. Zależy to od naszego gustu i pomysłu.

3. Tę samą czynność możemy wykonać, używając górnego paska narzędziowego. Oprócz opcji związanej z obramowaniem znajdują się tam także przydatne opcje, za pomocą których możemy m.in. zmienić kolor tła pola tekstowego, kolor samej linii i jej grubość. Można także kliknąć pole tekstowe prawym przyciskiem i z menu kontekstowego wybrać odpowiednią opcję, co jest jednak stosunkowo niewygodne i wymaga dokładnego oraz precyzyjnego trafienia w początkowo niewidoczną linię obramowania. Nie polecam więc tego dla całkowicie początkujących użytkowników.

4. Jeśli klikniemy szybko dwa razy pole tekstowe, to możemy ponownie edytować jego treść. To akurat mniej nas interesuje. Oprócz edycji używanej przez nas czcionki możemy także dokonywać jej zmian. Kiedy znajdujemy się w fazie edycji pola tekstowego, w górnym pasku narzędziowym znajdują się podstawowe opcje do zmiany atrybutów czcionki (rozmiar, typ, kolor, pogrubienie, podkreślenie, wyrównanie itp.). Za ich pomocą przystosowujemy tekst do naszych potrzeb.

5. Następnie przeciągamy za pomocą myszki pole tekstowe w miejsce, gdzie ma się ostatecznie znajdować. W ten sposób mamy gotowy prosty nagłówek. W razie czego za pomocą opcji obszar dostępnej z menu Format (oraz po kliknięciu prawym przyciskiem obiektu, ale uwaga w ten sposób nie zawsze jest ona dostępna) można dokonać bardziej zaawansowanej edycji obszaru, począwszy od ustalenia położenia względem strony (i zablokowania go) po włączenie przeźroczystości czy cienia. Uogólniając, po zaznaczeniu obszaru mamy dostęp do wielu pomocnych funkcji i opcji. Albo za pomocą górnego menu, albo menu kontekstowego dostępnego po kliknięciu prawym przyciskiem myszy pola tekstowego. W ten sposób możemy w zasadzie edytować każdy obiekt, nie tylko pole tekstowe. Musimy jednakże uważać, menu kontekstowe jest bowiem zależne od miejsca, w którym klikniemy prawym przyciskiem. Polecam to wypróbować i kliknąć na przykład obramowanie oraz środek pola tekstowego. Efekty będą inne.

6. Czasami spore trudności sprawia kliknięcie na obszar obramowania i uruchomienie odpowiedniego menu kontekstowego. Dlatego też osoby początkujące powinny korzystać początkowo z górnego menu, a dopiero później z menu kontekstowego, które gdy nabierzemy odrobiny wprawy, staje się użytecznym ułatwieniem.

7. Osobom preferującym większą liczbę elementów graficznych proponuję zastosowanie funkcji Fontwork. Można z niej skorzystać na dwa sposoby, o różnym stopniu trudności. Pierwszy, znacznie trudniejszy polega na wyedytowaniu atrybutów dla gotowego tekstu. Klikamy pole tekstowe prawym przyciskiem myszki (niemalże idealnie w miejscu, gdzie przebiega obramowanie – trudno jest trafić) i z menu kontekstowego wybieramy opcję Fontwork. Pojawia się okno narzędziowe, które daje nam ogromne możliwości przerobienia tekstu, nawet w kierunku różnych artystycznych form. Wszelakich możliwości jest naprawdę mnóstwo. Polecam troszkę poeksperymentować. Drugi sposób jest znacznie prostszy i polega na skorzystaniu z gotowych szablonów, do których docieramy za pomocą opcji na dolnym pasku narzędzi (Fontwork – Galeria. Opcja w kształcie litery „A”). W ten sposób uzyskujemy dostęp do szesnastu graficznych stylów. Wybieramy ten, który nam odpowiada, i dopiero wtedy wpisujemy interesującą nas treść. W razie gdybyśmy chcieli wyedytować styl, w późniejszym czasie możemy skorzystać z opcji edytuj styl, znajdującej się w menu kontekstowym dostępnym poprzez kliknięcie prawym przyciskiem obiektu (kiedy jest on zaznaczony). Polecam to jednak zaawansowanym użytkownikom lub osobom, które mają ochotę trochę poeksperymentować.

8. Przejdźmy do zasadniczej części slajdu, czyli przedstawienia naszego drzewa genealogicznego. Część merytoryczną tworzymy w podobny sposób jak nagłówek. Mniemam tylko, że w tym miejscu położymy większy nacisk na treść, formę czyniąc rzeczą pochodną. W każdym razie poszczególne osoby będą osobnymi polami tekstowymi. Myślę, że poniektórzy przypomną sobie np. szkołę i nie raz wałkowane drzewa genealogiczne władców. Robimy właśnie coś podobnego.

9. Zacznijmy od „seniorów rodu”. Tworzymy dwa pola tekstowe u góry ekranu. Nie za wielkie, tak aby zmieściło się jeszcze kilka pól tekstowych plus strzałki i inne elementy. Mają być dokładnie na takim samym poziomie. Jeśli nie jesteśmy przekonani, że dokonamy tego ręcznie w sposób perfekcyjny, to określamy położenie obiektów za pomocą klasycznego układu współrzędnych. Za pomocą opcji Pozycja i rozmiar znajdującej się m.in. w górnym menu Format (ewentualnie klawisz F4) ustalamy odpowiednią wysokość (dla tych, co już nie pamiętają szkolnej matematyki, będzie to współrzędna „y”). Dzięki temu mamy stuprocentową pewność, że oba pola są dokładnie na takiej samej wysokości.

10. W następnej kolejności powinniśmy połączyć je linią. Możemy dokonać tego na dwa sposoby. Pierwszy to użycie zwykłej linii prostej z paska narzędziowego. Tworzymy ją, pamiętając o wciśniętym klawiszu shift, co zapobiega stworzeniu nie w pełni prostej linii. Drugi sposób to użycie znajdującej się na tym samym pasku narzędziowym funkcji łącznik. Proponuję wybrać najprostszy z możliwych. Dla uporządkowania dalszej części edycji jest to zdecydowanie bardziej polecana opcja.

11. Mamy już dwa pola, czas na stworzenie następnych, czyli „potomków”. Powiedzmy, że nasza rodzina ma dwójkę dzieci. W sposób opisany powyżej tworzymy dwa pola. Zakładamy, że obydwoje będą mieli małżonków, więc jeszcze dwa. Wszystkie na takiej samej wysokości. Za pomocą łączników łączymy dzieci z rodzicami. Jeśli będziemy manewrować odpowiednio myszką, to wyjdzie nam bardzo ciekawy efekt wizualny. W dalszej kolejności łączymy ze sobą małżonków (łącznikiem o charakterze linii poziomej).

12. Używając opisanego powyżej sposobu, jesteśmy w stanie stworzyć całe drzewo genealogiczne. Oczywiście jest to tylko przykład. W ten sam sposób możemy przedstawić wiele innych rzeczy. W zastosowaniach biznesowych może to być przecież historia czy lista produktów. W nauce możemy ją wykorzystać do stworzenia ciekawego referatu. W każdym przypadku posługując się atrybutami obiektów, możemy skomplikować i uatrakcyjnić nasz slajd. Łączniki można prezentować np. za pomocą strzałek. Bardzo często przydaje nam się linia krzywa, co również możemy uzyskać, wykorzystując dolny pasek narzędzi.

13. Zanim przejdziemy do tworzenia całokształtu prezentacji, proponuję zapoznać się ze wszystkimi możliwymi atrybutami obiektów i czcionek. Prawdopodobnie poniektórzy uznają to za marnotrawstwo czasu. Jeżeli tak, to należy uznać to za zdecydowaną pomyłkę. Szczegółowe zapoznanie się z funkcjami programu jest wprawdzie czasochłonne, niemniej jest to inwestycja, która w dłuższej perspektywie czasu zwróci się. W następnej części poradnika pozostaniemy przy omawianym w niniejszym tekście przykładzie. Z tą różnicą, że każdy z poziomów drzewa genealogicznego będzie osobnym slajdem. Pomiędzy slajdami zastosujemy płynne, animowane przejście. Dzięki temu nasza praca zyska miano prawdziwej prezentacji.

Przemysław Żarnecki